Tahlil öncesi dikkat edilmesi gerekenler
Tahlil öncesi dikkat edilmesi gerekenler
Tahlil yaptırmadan önce uyulması gereken kurallardan en bilineni “aç” kalınması gerekliliğidir. Tahlil isteyen doktorların da zaman zaman hastasına söylemeyi unuttuğu bu kural çoğu test için geçerlidir.
Bir sağlık probleminiz olduğunda başvurduğunuz sağlık tesisinde çoğunlukla tahlil yaptırmanız istenir. Kan tahlili veya idrar tahlili en sık istenen tahlillerdendir. Doktorun muayene bulguları ve yapılan tahlil sonuçlarına göre şikayetinizin sebebi anlaşılır ve tedavi başlar. Bazı tahliller hastalığınıza teşhis koymaya yararken, bazı tahliller tedavi sürecinin nasıl gittiğini, tedavinin başarılı olup olmadığını gösterir. Günümüzde teknolojinin ilerlemesiyle artık tahlil yaptırmak kolaylaşmış, tahlil süreleri oldukça kısalmıştır.
Tahlil yaptırmadan önce bilinmesi gerekenler nelerdir ?
Çoğu kişi tahlil yaptırmadan önce bir hazırlık yapılması gerektiğini bilmez. Ancak tahlillerin doğru sonuç vermesi için tahlil öncesi uyulması gereken kurallar vardır. Bu kuralların bilinmesi ve uygulanması son derece önemlidir. Çünkü yanlış uygulamalar tahlil sonuçlarının da yanlış yorumlanmasına yol açabilir.Açlık:
Tahlil yaptırmadan önce uyulması gereken kurallardan en bilineni “aç” kalınması gerekliliğidir. Tahlil isteyen doktorların da zaman zaman hastasına söylemeyi unuttuğu bu kural çoğu test için geçerlidir.
Tahlil yaptırmadan önce genellikle 8-10 saat aç kalmanız gerekir. Böylece besinlerle alınan birçok maddenin tahlil sonucunu etkilemesi önlenir. Örneğin kan şekeri ölçümünden önce tok olmanız “açlık kan şekeri” test sonucunu etkileyecektir. Bu durumda kan şeker düzeyiniz yüksek çıkacaktır. Bu da yanlış teşhise yol açabilecektir.
Tok olmak kan şekeri gibi bazı testlerin yüksek çıkmasına sebep olmasının yanında, tahlillerin yapıldığı ve kandan elde edilen “serum” adı verilen sıvının bulanıklaşmasına yol açar. Bulanıklık bazı testlerin ölçümünde yanlışlıklara sebep olur. Aç kalınmasının nedenlerinden biri de serumu bulanıklaştıran ve ölçümü bozan bulanıklığı engellemektir.
Her tahlil için aç olmanız gerekmez. Örneğin kan sayımı “hemogram tahlili” yaptıracaksanız aç kalmaya gerek yoktur. Bu nedenle tahlil yaptırmadan önce aç kalmanızın gerekip gerekmediğini mutlaka sorunuz.
Açlık kavramı kişiden kişiye değiştiği için kaç saat aç kalmanız gerektiği özellikle belirtilir. Çünkü bazı kişilere “Aç mısınız?” diye sorulduğunda “Açım” diyebilir. Ancak araştırıldığında örneğin 2 saat önce kahvaltı yaptığını fakat acıktığını belirtebilir. Ancak bu 2 saatlik açlık, tahlil yapılması için gerekli açlık süresine uymamaktadır.
Kullanılan ilaçlar:
Tedavi altında olup, sürekli ilaç kullanan kişiler de belirli aralıklarla tahlil yaptırırlar. Ancak çoğu kişi tahlil öncesi ilaçlarını kesip kesmemeleri konusunda bilgisizdir. Doktorunuz sizi bu konuda bilgilendirecektir. Tahlil öncesi ilacınızı kullanıp kullanmayacağınızı mutlaka doktorunuza sorunuz. Onun önerisi doğrultusunda davranarak tahlil sonucunuzun doğru çıkmasını sağlayabilirsiniz.
Örneğin, yapılacak tahlil kullandığınız ilacın düzeyini ölçen bir test ise, hemen tahlilden önce kullanmanız ilacın düzeyinin yüksek çıkmasına sebep olabilir. Bu durumda doktorunuz gerekmediği halde kullandığınız ilacın dozunu düşürebilir. Bunun sonucu olarak ilaçtan yeterli faydayı göremeyebilirsiniz. Böyle bir sonuçla karşılaşmamak için tahlil öncesi ne yapmanız gerektiğini mutlaka öğrenmelisiniz.
Tahlil zamanı:
Birçok kişi günün her saati her tahlilin yapılabileceğini düşünür. Ancak bu yanlıştır. Bazı testlerin seviyeleri gün boyunca değişir. Günün farklı zamanlarında alındıklarında çıkan sonuçların değerlendirmesi hatalara yol açabilir. Bu sebeple tahliller genellikle sabah saatlerinde yapılır. Böylelikle tahlil öncesi aç geçirilmesi geçen süre uykuda geçer, hem de testlerin standart bir şekilde yorumlanabilmesi sağlanır.