RBC (eritrosit, alyuvar) yüksekliği
RBC sayısı azalır ve bunun sonucu olarak kişide kansızlık denilen klinik durum ortaya çıkar. Kişi kendini yorgun, halsiz ve güçsüz hisseder. RBC artışına sebep olan etmenler ise daha nadir rastlanır.
Kan dolaşımında bulunan ve başlıca görevi vücut hücrelerine oksijen taşımak olan RBC sayısı farklı nedenlere bağlı olarak değişebilir. Başka bir yazımızda belirttiğimiz RBC düşüklüğü sık görülen bir durumdur. Yetersiz besin alımından, kemik iliğini etkileyen birçok sebebe bağlı olarak RBC sayısı azalır ve bunun sonucu olarak kişide kansızlık denilen klinik durum ortaya çıkar. Kişi kendini yorgun, halsiz ve güçsüz hisseder. RBC artışına sebep olan etmenler ise daha nadir rastlanır.
Aşağıda, RBC artışına yol açan sebepler sıralanmıştır:
RBC sayısının artışı neden olur ?
Susuz kalma: Kişi susuz kaldığında veya yeterli sıvı almadığında, kan dolaşımında hücrelerin dışındaki sıvı kısım azalır. Bu durumda hücre sayısı aynı kaldığından göreceli bir RBC yüksekliği ortaya çıkar. Bu durum kişinin yeterli svı alması ile kolayca çözümlenebilir.
Akciğer hastalıkları: Akciğerlerdeki çeşitli rahatsızlıklar kişinin solunumunu bozar. Yeterli soluk alıp veremeyen bir kişinin hücrelerine de yeterli oksijen gönderilemez. Bu durumu ortadan kaldırmak için vücut daha fazla RBC üreterek, oksijen taşınmasını normale döndürmeye çalışır.
Doğumsal kalp hastalıkları: Kalp hastalıkları nedeniyle yeterli kan pompalanamadığında, vücut yine oksijensiz kalır. Hücrelere yeterli miktarda oksijen gönderilmesi için vücut yine RBC üretimini artırır. Sayı artışı sayesinde daha fazla alyuvar, hücrelere oksijen taşımaya başlar. Böylece ihtiyaç karşılanmaya çalışılır.
Böbrek hastalıkları: Bilindiği gibi, RBC üretimini tetikleyen eritropoetin maddesi böbreklerde yapılmaktadır. Bazı böbrek hastalıklarında fazla miktarda eritropoetin salgılanabilir. Bunun sonucu olarak, RBC üretimi de artar.
Genetik sebepler: Oksijen miktarı ile ilgili algılamaların bozuk olduğu bazı hastalıklar veya hemoglobinin oksijen salımındaki anormallikler, RBC artışına yol açabilir.
Polisitemia vera: Bu hastalıkta vücutta aşırı miktarda RBC üretilir.
Yüksek irtifada yaşamak: Yükseklerde bulunan oksijen miktarı azdır. Buralarda yaşayan kişilerde vücut bu durumu telafi etmek amacıyla RBC sayısını artırır. Böylece oksijen miktarı az olsa da, taşıyan alyuvar sayısı fazla olduğu için, aynı akciğer ya da kalp hastalıklarındaki mekanizmalarda olduğu gibi, hücrelere bu sayede daha fazla oksijen gönderilmeye çalışılır.
Cinsiyet: Erkeklerdeki RBC miktarı, kadınlara göre daha fazladır.