Kronik Öksürük
Kronik öksürük, yetişkinlerde sekiz hafta veya daha uzun süren ya da çocuklarda dört hafta süren öksürüktür. Kronik öksürük sadece bir rahatsızlıktan daha fazlasıdır. Kronik bir öksürük, uykunuzu kesebilir ve yorgun hissetmenize neden olabilir. Şiddetli kronik öksürük vakaları kusmaya, baş dönmesine ve hatta kaburga kırılmasına neden olabilir.
Kronik öksürük, yetişkinlerde sekiz hafta veya daha uzun süren ya da çocuklarda dört hafta süren öksürüktür. Kronik öksürük sadece bir rahatsızlıktan daha fazlasıdır. Kronik bir öksürük, uykunuzu kesebilir ve yorgun hissetmenize neden olabilir. Şiddetli kronik öksürük vakaları kusmaya, baş dönmesine ve hatta kaburga kırılmasına neden olabilir.
Kronik öksürüğü tetikleyen problemi belirlemek bazen zor olsa da, en yaygın nedenler tütün kullanımı, postnazal damlama, astım ve asit reflüdür. Neyse ki, kronik öksürük altta yatan problem tedavi edildikten sonra genellikle kaybolur.
Kronik Öksürük Belirtileri?
Kronik öksürük diğer belirti ve semptomlarla birlikte olabilir ve şunları içerebilir:
- Akan veya tıkalı bir burun
- Boğazınızın arkasından akan sıvı hissi (postnazal damlama)
- Sık boğaz temizleme ve boğaz ağrısı
- Ses kısıklığı
- Hırıltı ve nefes darlığı
- Mide ekşimesi veya ağzınızda ekşi bir tat
- Nadir durumlarda, kan öksürük
Kronik Öksürük Nedenleri
Ara sıra öksürük normaldir. Akciğerlerinizden gelen tahrişleri ve salgıları temizlemeye yardımcı olur ve enfeksiyonları önler.
Bununla birlikte, haftalarca devam eden öksürük genellikle bir tıbbi sorunun sonucudur. Birçok durumda, birden fazla neden söz konusudur.
Kronik öksürük vakalarının çoğundan aşağıdaki sebepler tek başlarına veya kombinasyon halinde sorumludur:
- Postnasal damlama. Burnunuz veya sinüsleriniz ekstra bir mukus oluşturduğunda, boğazınızın arkasına damlayabilir ve öksürük refleksinizi tetikleyebilir. Bu duruma ayrıca üst solunum yolu öksürük sendromu (UACS) denir.
- Astım. Astımla ilişkili öksürük, mevsimlerle birlikte gelebilir ve üst solunum yolu enfeksiyonu sonrası ortaya çıkabilir veya soğuk havaya veya belirli kimyasallara veya kokulara maruz kaldığınızda daha da kötüleşebilir. Bir tür astımda (öksürük-varyant astım), öksürük ana semptomdur.
- Gastroözofageal reflü hastalığı (GERD). Bu yaygın durumda, mide asidi midenizi ve boğazı (özofagus) bağlayan tüpe geri akar. Sürekli tahriş kronik öksürüğe yol açabilir. Öksürük, sırayla, GERD – kısır bir döngüyü kötüleştirir.
- Enfeksiyonlar. Bir öksürük diğer zatürre, grip, soğuk algınlığı veya diğer solunum yolu enfeksiyonu semptomlarının giderilmesinden sonra çok uzun sürebilir. Yetişkinlerde kronik öksürüğün sık görülen ancak az bilinen bir nedeni boğmaca olarak da bilinen boğmacadır.
- Tansiyon ilaçları. Genellikle yüksek tansiyon ve kalp yetmezliği için reçete edilen anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörlerinin, bazı kişilerde kronik öksürüğe neden olduğu bilinmektedir.
- Kronik bronşit. Büyük solunum yollarınızın (bronşiyal tüpler) uzun süredir devam eden bu iltihabı, renkli balgam oluşturan bir öksürüğe neden olabilir. Kronik bronşitli çoğu insan mevcut veya eski sigara içenlerdir. Kronik bronşit, genellikle kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) adı verilen sigarayla ilişkili akciğer hastalığının spektrumunun bir parçasıdır. Amfizem de bu terim altında yer almakta olup, kronik bronşit ve amfizem sıklıkla KOAH’lı mevcut veya eski sigara içenlerde bir arada bulunmaktadır.
Daha az sıklıkla, kronik öksürük neden olabilir:
- Aspirasyon (yetişkinlerde yiyecek, çocuklarda yabancı cisimler)
- Bronşektazi (hasarlı hava yolları)
- bronşiyolit
- Kistik fibroz
- Laringofaringeal reflü (mide asidi boğaza doğru akar)
- Akciğer kanseri
- Nonastmatik eozinofilik bronşit (astımdan kaynaklanan hava yolu inflamasyonu)
- Sarkoidoz (vücudunuzun farklı bölgelerindeki enflamatuar hücrelerin toplanması, en yaygın olarak akciğerler)
Kronik Öksürük Risk Faktörleri
Mevcut veya eski bir sigara içicisi olmak, kronik öksürük için önde gelen risk faktörlerinden biridir. Sigara dumanına sık sık maruz kalmak ayrıca öksürük ve akciğer hasarına da yol açabilir.
Kadınlar daha hassas öksürük reflekslerine sahip olma eğilimindedirler, bu yüzden erkeklerden daha fazla kronik öksürük geliştirme olasılığı daha yüksektir.
Kronik Öksürük Komplikasyonları
Kalıcı öksürüğün olması yorucu olabilir. Öksürük, uykunuzu bozabilir ve aşağıdakiler gibi çeşitli başka sorunlara neden olabilir:
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Asiri terleme
- Mesane kontrolünün kaybı (üriner inkontinans)
- Kırık kaburga
- Çıkış (senkop)
Kronik Öksürük Tedavisi
Kronik öksürük nedenini belirlemek etkili tedavi için çok önemlidir. Çoğu durumda, kronik öksürüğünüzde birden fazla altta yatan rahatsızlık meydana gelebilir.
Bir ACE inhibitörü ilacı kullanıyorsanız, doktorunuz sizi yan etki olarak öksürüğü olmayan başka bir ilaca yönlendirebilir.
Kronik öksürüğü tedavi etmek için kullanılan ilaçlar şunları içerebilir:
- Antihistaminler, glukokortikoidler ve dekonjestanlar. Bu ilaçlar alerjiler ve postnazal damla için standart tedavidir.
- Solunan astım ilaçları. Astımla ilişkili öksürük için en etkili tedaviler, enflamasyonu azaltan ve solunum yollarınızı açan glukokortikoidler ve bronkodilatörlerdir.
- Antibiyotikler. Bakteriyel enfeksiyon kronik öksürüğe neden oluyorsa, doktorunuz antibiyotik reçete edebilir.
- Asit blokerleri. Yaşam tarzı değişiklikleri asit reflü ile ilgilenmediğinde, asit üretimini engelleyen ilaçlarla tedavi edilebilir. Bazı insanlar sorunu çözmek için ameliyat gerekir.
- Öksürük gidericiler. Öksürüğünüzün nedeninin belirlenememesi ve sizin uykusuz kalmanız gibi ciddi sorunlara yol açması durumunda, doktorunuz öksürük baskılayıcıyı reçete edebilir. Bununla birlikte, reçetesiz öksürük ilaçlarının etkili olduğuna dair kanıt yoktur.