Donuk Omuz
Donuk Omuz
Donuk Omuz Sendromu
Donuk omuz sendromu omuzda ağrı ve tutulma hissiyatı ile ortaya çıkar. Bu soruna bazen adeziv kapsül iltihabı (adeziv kapsülit) da adı verilir. Pekiyi bilinmeyen bir sorundur.
Ancak tedavi edildiği takdirde genellikle zaman içinde düzelme gösterir. Donuk omuz, özellikle kadınlarda daha sık olmak üzere, Ortopedi ’de çok karşılaşılan bir problemdir.
Oldukça ağrılı ve hareket kaybıyla giden bu hastalıkta hastalar uzun süre kollarını kullanamayabilirler. İleri vakalarda omuz hareketleri ileri derece kısıtlanır.
Hastalar, diş fırçalama, dolaptan herhangi bir şey alma, etek ilikleme, pantolon çekme vb. gibi günlük fonksiyonlarını yapmakta zorluk çekebilirler.
Birçok hastada gece ağrısı olur. İlk hissedilen belirti omuz ağrısıdır. Omuz incinmiş gibi hissedilir.
Donuk Omuz Sendromunun Belirtileri
•Dinlenirken bile geçmeyen ağrı,
•Gece uykuya dalmayı zorlaştıran ve uykudan uyandıran şiddetli ağrı,
•Gün boyu görülen omuz ağrısı,
•Omuz ekleminin hareketlerinin kısıtlanmaya başlaması,
•Basit günlük aktivitelerde zorlanma,
•Kolu belli bir açıdan ileri kaldıramamak veya döndürememek.
Donuk Omuz Sendromunun Evreleri
Birinci evre:
İlk olarak ağrı şikâyeti ile başlar, bu durumu kademeli derece artan tutukluk ile eklem hareketinin kısıtlanması izler. Geceleri ağrı daha da kötüleşir.
İkinci evre:
Ağrı yavaş yavaş azalmaya başlar ama tutukluk ve hareket kısıtlanması devam eder. Kısıtlılık daha da kötüleşebilir. En çok zorlanılan hareket kolu dışarı doğru döndürme hareketidir.
Üçüncü evre:
Bu evre ağrı, tutukluk ve hareket kısıtlanmasının yavaş yavaş azaldığı iyileşme evresidir.
Donuk Omuz Sendromu Nedenleri
Birçok omuz eklemi problemi ağrı ve hareket kaybına neden olmasına rağmen, donuk omuz sendromu genellikle omuz eklemini çevreleyen dokuların iltihaplanmasından (şişme, ağrı ve tahriş) kaynaklanmaktadır.
Eklemi çevreleyen ve onu bir arada tutan dokuya eklem kapsülü adı verilir. Normal koşullarda eklem kapsülü, kol çeşitli pozisyonlarda hareket ederken genişleyebilen ve büzüşebilen kıvrımlara sahiptir.
Donuk omuz sendromunda eklem kapsülünde enflamasyonlar ve skar dokular oluşmaktadır. Bu yara oluşumlarına adezyon adı verilmektedir.
Kapsülün kıvrımları hasar alıp gerildikçe, omuz hareketi kısıtlanır ve eklemi hareket ettirmek ağrılı hale gelir. Bu duruma adeziv kapsülit adı verilir.
Bu durumun kaynağı henüz tam olarak bilinmemektedir. Herhangi bir travmadan sonra omuzun hareketsiz kalması da donuk omuz sendromuna neden olabilir.
Rotator manşet tendiniti veya bursitinde olduğu gibi kasların ve / veya tendonların iltihaplanması da omuz ekleminin donmasına neden olabilir.
Donuk Omuz Tanısı
Donuk omuz sendromu teşhisinde önce fiziksel muayene yapılır. Muayene sırasında ağrıyı ve hareket kısıtlılığını değerlendirmek için hastadan kolunu belirli şekillerde hareket ettirmesi istenir (aktif hareket aralığı).
Daha sonra kolun ağırlığı alınarak kaslar serbest haldeyken pasif bir şekilde hareket ettirilir. Donuk omuz sendromu hem aktif hem de pasif hareket aralığını etkiler.
Donuk omuz sendromu genellikle sadece belirti ve semptomlardan teşhis edilebilir.
Ancak, diğer sorunları ekarte etmek için röntgen veya MRI gibi görüntüleme tetkiklerinden de yararlanmak gerekebilir.
Donuk Omuz Tedavisi
Donuk omuz tedavisinde temel amaç ağrıyı hafifletmek, eklem hareket açıklığını ve fonksiyonelliği geri kazanmaktır.
Bu amaçla ilk etapta ağrı kesici ve anti-enflamatuvar ilaçlar, kas gevşeticiler, eklem içi lokal anestezi veya kortizon enjeksiyonları yararlı olabilmektedir.
Donuk omuz tedavi sürecinde erken dönemden itibaren eklem hareket açıklığının korunması ciddi öneme sahiptir.
Bunun için fizik tedavi ve egzersiz uygulamalarını içeren bir rehabilitasyon programına başlanması gerekir.
Soğuk ve sıcak uygulamalar, terapatik ultrason, elektroterapi uygulamaları, HILT, kuru iğneleme, akupunktur, kinezyo bantlama, manuel terapi teknikleri ve eklem hareket açıklığına yönelik egzersizler gibi uygulamaları içeren rehabilitasyon programlarına erken dönemden itibaren başlanmalı ve disiplinli şekilde devam edilmelidir.
Konservatif tedavi ile sonuç alınamayan bazı dirençli donuk omuz durumlarında cerrahi müdahale gerekebilir.
Genellikle artroskopik olarak yapılan müdahale sonrası erken dönemde rehabilitasyona başlanması tedavinin başarısı için önemlidir.
Donuk omuz tedavi edilmezse şikâyetler yıllar boyu devam edebilir. Çoğu hastada omuz ekleminde kısıtlılıklar kalıcı hale gelebilir.
Donuk Omuz Sendromunda Cerrahi
Donuk omuz sendromunda oluşan omuz eklem kapsülündeki yapışıklıkların giderilmesi için uygulanan cerrahi tedavi yöntemleri günümüzde açık ve kapalı yöntemler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Geçmiş yıllarda açık ameliyat teknikleri kullanılarak kapsülün açıldığı cerrahi yöntemi günümüzde sağlık alanındaki teknolojik gelişmeler sonucunda kapalı yöntemler ile çok daha güvenli ve konforlu bir şekilde gerçekleştirilebilmektedir.
Omuz eklem kapsülündeki yapışıklıkların giderilmesi neticesinde hastanın ağrı hissinin azaltılması ve hareket imkânının sağlanması ile günlük yaşam aktivitelerinde yaşam kalitesinin arttırılmasının sağlanması amaçlanmaktadır.
Donuk omuz sendromunda uygulanan omuz artroskopisi genel anestezi uygulaması altında gerçekleştirilmektedir. Ameliyat sonrası iyileşme süreci ciddi öneme sahiptir.
Operasyonun başarısını arttırmada ve hastanın klinik şikâyetlerinin ortadan kaldırılmasını sağlamada büyük önem taşımaktadır.
Bu nedenle fizyoterapi ve rehabilitasyon sürecinde alanında tecrübeli uzmanlara başvurulması önerilmektedir.
Donuk Omuz Ameliyatı Sonrasında İyileşme Süreci
Donuk omuz cerrahisi sonrasında kişiden kişiye değişiklik gösteren bir ağrı hissi yaşanmaktadır.
Bu nedenle cerrahi operasyon sonrası ilk gün çeşitli ilaçlar ile ağrı kontrolünün sağlanması amaçlanmaktadır.
İlerleyen günlerde fizik tedavi ve rehabilitasyon sürecine başlanarak operasyon bölgesindeki ödem oluşumunun, eklem hareket kısıtlılığının önüne geçilmekte ve omuz eklemine hareket kabiliyeti kazandırılmaktadır.
Fizyoterapi süreci ile omuz eklemi çevresindeki kasların kuvvetlendirilmesi ve eklem hareket açıklığının maksimuma ulaştırılması sağlanmaktadır.